Boyun, bel ve sırt ağrılarım nasıl geçer?
Boyun, bel ve sırt ağrılarım nasıl geçer?
Benden ders isteyen insanlara spor yapma sebeplerini sorduğumda sıkça aldığım cevaplardan birisi de "Bel, sırt, boyun ağrılarım geçsin istiyorum" oluyor. Bunun en önemli sebebini ise hareketsiz yaşam olarak görüyorum. Zamanla kullanılmayan kasların kuvvetini yitirdiğine inanıyorum. Özellikle günün 7-8 saatini bilgisayar başında oturarak geçiren insanlar için bu ağrılar çok zorlayıcı olabiliyor. Hayat kalitelerini düşürüyor.
Bu ağrılarla birlikte postürel bozulmaların yaşanması da olası. Günümüz insanının hareketsizliğini şöyle örneklendirebiliriz; İlk insanların hayatta kalmak için sarf ettiği eforla (avcılık, toplayıcılık vb) günümüzde masa başı çalışan bir insanın günlük hareketini kıyasladığımızda çok ciddi bir fark görülecektir. Nasıl bir balık yüzmek, bir aslan koşmak zorundaysa insan da hareket etmelidir. Antrenörlüğümün ilk yıllarında aldığım eğitimlerden birinde eğitmen şunu söylemişti; "İnsanlar zaten bütün gün oturuyor, onları ayağa kaldırın, hareket ettirin." Maalesef çok hareketsiziz ve bunu anlamak için ilk çağlara gitmeye dahi gerek yok. Kendi dede ve ninelerimizin gençlik yıllarında günlük olarak sarf ettikleri efor bile bizle kıyaslanamayacak ölçüde.
Veya bizim çocukluğumuzda sokakta oyun oynayarak büyümemizle Z kuşağında yetişen bir çocuğun günlük hareketi dahi birbirinden çok uzak. Tüm bu detaylar göz önüne alındığında bu kadar hareketsiz yaşayan, düzenli spor yapmayan insanların ağrıları olmasından daha doğal ne olabilir?
Peki bu ağrılar için ne yapabiliriz?
Öğrencilerimle ilk görüşmelerimizde spor yapma sebeplerimizden bahsederken en önemli amaçlarımızdan birisinin pelvis ve omurga çevresi kasları güçlendirmek olduğunu söylerim.
Biz yalnızca kilo vermek için değil; doğru ve dengeli çalışarak postürel faydalar sağlamak,
mevcut ağrıların etkisini azaltmak, ileride oluşabilecek sakatlıkların da önüne geçmek, bu ihtimali azaltmak için antrenman yaparız. Omurga, pelvis, eklem bölgeleri çevresindeki kasları kuvvetlendirdiğimizde ve mümkünse ideal kiloyu koruduğumuzda bu bölgelere binen yükü hafifletmiş oluruz.
Ancak tam tersi kişi kendisine uygun olmayan programlarla, yanlış hareket formlarıyla antrenmanlarına devam ederse bu ağrıları daha da artırabilir ve kendini sakatlayabilir. Kendine çok iyi geldiğine inandığı herhangi bir sakatlık belirtisi görmediği antrenmanlarını yaparken o an bir şey hissetmese bile ileride bu verdiği zararlar ortaya çıkabilir, hayat kalitesini düşürebilir. Bizim amacımız öncelikli olarak hayat kalitesini artırmaktır. 20'li, 30'lu, 40'lı yaşlarda günlük hayatta yapabilidiği hareketleri (merdiven çıkmak, yerden eğilip bir şey almak vs) 70 yaşında da yapabilmesini sağlamaktır.
Bir antrenör öğrencisine bunu sağlayabildiği ölçüde başarılıdır.
"Ofis çalışanıyım ağrılarımın geçmesi için ne yapmalıyım?"
Öncelikli tavsiyem kesinlikle doğru bir sporu ve hareketli yaşamı hayatınıza katmaktır.
Ancak yine de saatlerce bilgisayar başında oturmak zorundaysanız bunları yapabilirsiniz:
- 30 dakikada bir kalk hareket et, birkaç esneklik hareketi yap işine geri dön.
- Bilgisayarını göz hizana denk getir, sürekli aşağı veya yukarı bakmak zorunda kalma.
- Devam eden sürekli ağrıların varsa antrenörden önce mutlaka bir ağrı profesyoneliyle görüş.
- Bulduğun molalarda imkanın ölçüsünde (mümkünse açık havada bol oksijenli ortamda) yürümeye çalış.
NOT: Spor bilimi sürekli gelişen bir alandır. Mevcut araştırmalar ve kişisel deneyimlerim sonucunda 13 Ocak 2023 itibariyle görüşlerim bu yöndedir. Yeni deneyler yapılıp, yeni araştırma sonuçları yayınlandıkça burada yazılan şeylerin aksi iddia edilebilir.
FEHİM SERÇE